هدف ما در این مقاله پاسخ دادن به سوالات فوق می باشد.
در پاسخ به سوال اول می توان گفت سبک سازی ساختمان ها یکی از بحث های جدید در علم ساختمان سازی است و بدلیل افزايش نياز جامعه و انسان به ساخت ساختمان و مکانی براي زندگي بهرهگیری از راهكارهاي ساخت و ساز همچون سبکسازی ساختمان هر روز گسترش و توسعه بیشتری می یابد. در سبک سازی ساختمان ها ما به دنبال کاهش وزن ساختمان تمام شده با استفاده از روش های جدید در ساخت مصالح به روز و جدید هستیم.
از دلایل رو آوردن به سبک سازی ساختمان ها می توان به صرفه جویی در زمان، هزینه و انرژی، کاهش وزن ساختمان، کاهش صدمات ناشی از وزن زیاد ساختمان ها و کاهش زیان های ناشی از حوادث طبیعی نظیر سیل، طوفان و زلزله که در طي سالهای متمادي خسارتهای جاني و مالي بسياري را براي مردم به بار آورده است، اشاره کرد. همچنین با توجه به اين نكته كه اكثر مناطق ايران زلزلهخیز هستند، ساختن ساختمانهای سبك و بادوام در برابر زلزله و سبکسازی ساختمان اهميت بسياري دارد
با استفاده از دو روش سبکسازی اجزاي باربر ساختمان و سبکسازی سازه ساختمان می توان به سبکسازی ساختمان پرداخت که در ادامه به بررسی هر یک از این روش ها می پردازیم.
سبکسازی اجزاي باربر ساختمان
تکنیک های سبکسازی اجزاي باربر ساختمان مواردي چون شناخت مصالح سبك مرسوم در صنعت ساختوساز را شامل میشوند. ارزيابي ميزان کاراییای كه اين مصالح میتوانند بهعنوان مصالح سبك داشته باشند و ميزان مؤثر بودن استفاده از مصالح نو، وزن ساختمان را كاهش داده و هزينه و زمان موردنیاز براي آماده سازی يك ساختمان را پايين میآورد.
سبکسازی سازه ساختمان
برای سبکسازی سازه ساختمان مصالح سبك بكار گرفته میشود. مصالح سبك مصالحی هستند كه در مقايسه با ساير مصالح مشابه وزن كمتري داشته و با بهکارگیری آنها وزن كلي ساختمان كاهش مییابد. استفاده از این نوع مصالح باعث سبك شدن و مقاومت ساختمان در مقابل حوادث طبيعي مختلف میشود. مصالح سبك را میتوان به دو گروه مصالح سبك سازهای و مصالح سبك غیر سازهای تقسيم نمود.
1-مصالح سبك سازهای
گروهي از مصالح كه كاربرد آنها در ساختمان در موارد سازهای است و سبکوزن هستند با عنوان مصالح سبك سازهای شناخته میشوند. اين مصالح خود به سه دسته تقسیم می شوند:
- مصالح سبك سازهای طبيعي:
اين مصالح بصورت طبيعي در طبيعت یافت می شوند و حاصل تركيب مواد مختلف با یکدیگر نيستند، مانند آهك، شن و ماسه، سنگ و .... در این نوع مصالح مواد آلاينده كه براي سلامتي مضر هستند وجود ندارد.
- مصالح سبك سازهای صنعتي:
اين نوع مصالح از تركيب چند نوع مواد يا مصالح با یکدیگر در كارخانه تولید می شوند. انواع بتن های سبك جزو اين نوع مصالح محسوب میشوند.
- مصالح سبك سازهای بتنی:
مصالح سبك سازهای بتنی وزن كم و مقاومت بالايي دارند و مواد سازنده این نوع بتن ورموكوليت، پرليت، سنگ بازالت و سيمان تيپ 2 هستند. به صورت کلی بتن های سبک دارای وزنی کمتر از 1840 کیلوگرم بر متر مکعب مي باشند. بتن های معمولی (سنگین) عموماً وزنی بالاتر از 2400 کیلوگرم در هر متر مکعب دارند. بتن های سبک متعارف عموماً کمتر از 1000 کیلوگرم در هر متر مکعب وزن دارند و این نوع بتن ها از آب سبک تر هستند.
در این مصالح ماسه بكار برده نمیشود و اين موضوع خود عاملي براي سبکسازی ساختمان میباشد. از مزایای بتن سبك می توان به افزایش ايمني ساختمان در برابر زمینلرزه، افزايش دوام و مقاومت ساختمان، کاهش وزن و بار مرده ساختمان، کاهش هزینه های ساخت و ساز، افزایش سرعت عملیات و ايجاد عايق در برابر صدا و حرارت اشاره کرد.
بتنهای سبك در دو نوع بتن اسفنجي و بتن گازي هستند.
بتن اسفنجي:
یکی از راه های ساختن بتن سبک ایجاد حباب های گاز در ملات خمیری مخلوط بتن می باشد و حباب ها باید در ضمن اختلاط و تراکم و پایداری خود را حفظ کند. در هنگام مخلوط شدن موادي مانند شن، سيمان، آب و ماسه با يكديگر حفرات بزرگي در داخل بتن ايجاد میشود که چنین بتنی با عنوان بتن اسفنجی یا متخلخل شناخته می شود.
بتن گازي:
این نوع بتن در نتیجه یک واکنش شیمیایی که گاز را در ملات تازه ایجاد می کند؛ ساخته می شود.این بتن هنگامی که سخت می شود شامل تعداد زیادی حباب های گازی می باشد. این حباب ها در هنگام گرفتن دوغاب سيمان در بتن درست می شود و بدین ترتیب دوغاب سيمان هنگام گرفتن پف می کند تا پس از گرفتن، بتن سبک ایجاد شود. استفاده از این نوع بتن در جهان در حال گسترش است و علت آن وزن کم و خواص عایق بندی حرارتی آن است که باعث کاهش جرم ساختمان و صرفه جویی در مصرف انرژی می گردد.
2-مصالح سبك غیر سازهای
بتن سبک در مقایسه با بتن معمولي وزن كمتري دارد. بر همين اساس بتن سبك غیر سازهای میتواند نقش مهمی در كاهش وزن ساختمان و سبکسازی ساختمان داشته باشد. از عمدهترین موارد استفاده این نوع مصالح می توان به بلوکهای سبك سقفي و بلوکهای سبك ديواري اشاره کرد.